Iako je poznat kao osnivač i prvi upravnik Muške učiteljske škole u Jagodini 1898. godine, sećanje na Sretena Adžića (1856-1933), prvog obrazovanog srpskog pedagoga, brižno čuvaju i u njegovom rodnom kraju, Trsteniku. Inovativni naučnik i predavač, jedan od pionira naše metodike, potekao je iz trsteničkog sela Mala Sagubina. Osnovnu školu završio je kraj Zapadne Morave, gde će kao učitelj, izvoditi prve eksperimente u nastavi.
– U Trsteniku je upoznao i velikog pedagoga Jovana Miodragovića, rodom iz Stanišinaca, sa kojim je ostao u trajnom prijateljstvu, a ključni period formiranja njegove učiteljske ličnosti vezuje se za ovo mesto, od 1880. do 1882. godine – kaže, za “Novosti”, pisac Veroljub Vukašinović, direktor trsteničke Narodne biblioteke “Jefimija”. – Sa inovacijama u nastavi počinje u Trsteniku, kada po povratku sa školovanja u Beogradu i Kragujevcu otvara prve “poljske” učionice.
Uvođenje interaktivnog učenja bilo je nezamislivo za tadašnje školstvo, gde su carevali strogi učitelji sa drvenim prutom. Adžić je otišao i korak dalje. Nakon povratka iz Evrope, đake je učio pčelarstvu, vodio ih na Moravu da hvataju zmije, a noću na groblje da bi im dokazao da vampiri ne postoje. Čak je neke radoznale učenike odvodio kod lokalnih vračara kako bi deci ukazao na to šta su praznoverje i laž.
Na mlade ljude Trstenika Sreten Adžić utiče i danas. Naime, dvojica prijatelja učitelj Aleksa Jovašević i informatičar Vukašin Stojanović pre tri godine su snimili film o čuvenom pedagogu.
– Bili smo motivisani važnom ulogom učitelja u našem životu, možda i presudnom – otkriva Aleksa Jovašević, koji je diplomirao baš na Fakultetu pedagoških nauka u Jagodini.
Udruženje “Geneka” iz Trstenika nedavno je organizovalo javnu projekciju filma o Sretenu Adžiću i posebne večeri posvećene negovom stvaralaštvu. U Muzeju Narodnog univerziteta prošle godine je organizovana i izložba porodičnih fotografija i knjiga.
– Ne možemo da zamislimo našu baštinu bez priče o učitelju Sretenu Adžiću i zato smo odlučili da se posvetimo i širenju priče o njegovom imenu i delu – predočava Jelena Stojković, predstavnica udruženja iz Trstenika, gde je 1894. godine slavni pedagog napisao i dve najpoznatije knjige “Učiteljske zabeleške” i “Vaspitačeve zabeleške”.
SVESTRANOST
Svestranost Sretena Adžića bila je neverovatna, kao i njegov život koji je proveo učeći i predajući u Austriji, Skandinaviji, Srbiji. Osim što je objavio više od 200 naučnih radova, strastveno je proučavao psihologiju, nastavu ze slepe, esperanto i botaniku, a pisao je filozofsko-religiozne traktate.
POČIVA U MANASTIRU VRAĆEVŠNICA
Crkva je u životu Sretena Adžića odigrala znatnu ulogu. Njegov otac Milun bio je sveštenik, a majka Sava bila je ćerka čuvenog sveštenika Hadži Jeftimija Popovića iz Vrnjačke Banje, čije je prezime uzeo nakon rane smrti roditelja. Sreten Adžić se oženio Milevom Popović, ćerkom Janićija Popovića, profesora bogoslovije. Sina Milovana izgubili su u Prvom svetskom ratu, dok se ćerka Nadežda zamonašila i postala igumanija Ana u manastiru Vraćevšnica, gde je prenela posmrtne ostatke svoga oca iz Beograda.
