Za Rumu, zanimljivo i ušuškano naselje na južnim obroncima Fruške gore, koje se nalazi u samom središtu plodnog i ravnog Srema, vežu se mnogobrojne zanimljivosti. Ovaj mali i ljupki gradić sa tridesetak hiljada stanovnika, karakteriše bogata i živopisna istorija.
Čak i samo značenje imena Ruma, do danas nije u potpunosti rasvetljeno. Prema nekim teorijama, najverovatnije je u pitanju reč orijentalnog porekla koja je na ovo područje došla sa Turcima. Međutim, postoje i drugačije teorije po kojima naziv “Ruma” datira još iz ranijih perioda.
Nаselje sа imenom Rumа prvi put se pominje u “Sremskom defteru” iz 1546. godine
Vrlo je teško izdvojiti najzanimljivije i najvažnije podatke iz tako bogate istorije ovog grada u srcu Srema.
Važno je istaći da počeci organizovanog života ljudskih zajednica na široj teritoriji Rume datiraju još iz praistorije. O ovom periodu svedoče i brojna arheološka nalazišta u okolini Rume. Možda najznačajnije među njima jeste lokalitet Gomolava kod sela Hrtkovci u rumskoj opštini. Prvi poznati stanovnici ovih krajeva bili su pripadnici Ilirskih i Keltskih naroda, među kojima Skordisci, Amantini, Breuci.
Rimski period na području Srema
Nešto kasnije, na prelazu između dve ere, na područje Srema došla je rimska vojska, pa je ova oblast ubrzo postala jedna od najvažnijih rismkih pograničnih pokrajina, sa čuvenim Sirmijumom kao jednom od prestonica Rimskog carstva. Ovakvi istorijski događaji uslovili su sve češće stvaranje vojnih logora na ovim prostorima, koji su se kasnije vremenom pretvarali u naselja. Na teritoriji Rume se u ovom periodu nije nalazilo nijedno veće rimsko naselje, ali su zato sačuvani podaci o postojanju više manjih poljoprivrednih imanja, u to vreme poznatih “rustika”.
Dalja istorija Rume vodi nas u vreme Seobe naroda, kada su razni germanski narodi, a kasnije i Huni, Avari i Sloveni uništili ostatke rimske kulture koji su postojali na ovom tlu. Za istoriju Rume izuzetno je značajan i Požarevački mir, 1718. godine, kada je deo Srema u kojem se nalazila Ruma, za narednih 200 godina pripao Habzburškoj monarhiji.
Baron Marko Pejačević – čovek koji je osnovao modernu Rumu
Na mestu sadašnje Rume 1746. godine, kada baron Marko Pejačević odlučuje da izgradi novo sedište svog vlastelinstva, počelo je da niče novo, urbano naselje, sa širokim i pravim ulicama koje su se sekle pod pravim uglom. Prvi stanovnici ovog novog i modernog naselja bili su Srbi, iz okolnih mesta i sela Rume, ali i Nemci doseljenici iz nemačkih država. Svi stanovnici ovog naselja bili su slobodni ljudi, što je za ono vreme bila naročita privilegija, a bavili su se različitim zanimanjima, od zemljoradnje do trgovine i zanatstva.
Baron Marko Pejačević 1. januara 1746. godine na skupštini meštana daje Rumi takozvanu “Slobodnicu” čime ovo naselje i zvaničko postaje privilegovano, dobija svoj grb i pečat.
Ratne godine u Rumi
Ruma se ubrzano razvijala do Prvog svetskog rata, kada je i dobila izgled pravog gradskog naselja. Rumljani su u ratu morali da se bore protiv svoje slovenske braće, zbog čega su masovno izbegavali mobilizaciju i bežali iz vojske. Upravo iz ovakvih razloga, po završetku rata u Rumi je održana skupština na kojoj su se predstavnici naroda iz celog Srema izjasnili za sjedinjenje Srema sa Srbijom.
Nakon ovoga Ruma se dalje razvijala, naročito ekonomski, a oživljavao je i kulturni, politički i sportski život grada. Zvaničan status grada Ruma je dobila 1933. godine.
U Drugom svetskom ratu, ulaskom nemačke vojske u Rumu, u ovom gradu je uspostavljena okupatorska vlast, a grad je oslobođen 27. oktobra 1944. godine.
Ruma je danas grad sa oko 30 hiljada stanovnika, u kojem su pored poljoprivrede razvijene i različite privredne grane, a velika pažnja u Rumi posvećuje se skladnom razvoju grada. Srbi su u Rumi većinsko stanovništvo, a interesantno je i to da je Ruma jedan od retkih gradova u Srbiji u kojem je u poslednja tri popisa zabeležen porast broja stanovnika.
