U srcu Srbije, u prelepom i netaknutom planinskom krajoliku, smeštena je Žička eparhija – jedno od najsvetijih mesta srpske pravoslavne crkve. Kroz vekove, ova eparhija je nosila različite nazive, ali je oduvek bila simbol vere i duhovnosti. Njeno ime se menja sa promenama u istoriji, ali njena suština i značaj ostaju neprolazni.
Nekoliko eparhija je postojalo na prostoru današnje Žičke eparhije tokom istorije. Danas, Žička eparhija nasleđuje bogatu tradiciju tih eparhija koje su postojale pre nje. Do 26. juna 1884. godine, nosila je naziv Užička eparhija, da bi potom promenila ime u Žička eparhija. Prethodna promena imena desila se 1831. godine, kada je stara Užičko-Valjevska eparhija podeljena na Užičku i Šabačko-Valjevsku eparhiju. Od 1831. godine, tadašnja Užička eparhija bila je deo autonomne Beogradske mitropolije. Promena naziva iz Užičke u Žičku izvršena je 1884. godine, u vreme velikih crkvenih previranja u Srbiji, koja su nastupila nakon smenjivanja beogradskog mitropolita Mihaila Jovanovića (1881) i smrti užičkog episkopa Vićentija Krasojevića (1882).
Kroz istoriju, Žiča je i nakon premeštanja sedišta Arhiepiskopije i, potom, Patrijaršije u Peć, i dalje nazivana Patrijaršijom. “Esfigmenska povelja” iz 1429. godine spominje patrijaršiju u Žiči, a isti naziv je korišćen i u vreme despota Stefana Lazarevića. Ova eparhija je više puta, uglavnom zbog nesuglasica, menjala svoj naziv i sedišta. Inicijativa 20 poslanika Narodne skupštine Kraljevine Srbije od 20. maja 1884. godine tražila je promenu naziva Užičke vladičanstva u Žičko vladičanstvo, jer se u doba Nemanjića i kasnije, nazivala “Žička”. Narodna skupština je 13. juna 1884. godine prihvatila ovu inicijativu 20 poslanika na čelu sa Urošem Kneževićem. Danas, Žička eparhija obuhvata preko 200 crkava i kapela, 28 manastira, kao i veliki broj crkvišta manastirskih.
Manastir Žiča, kao jedna od prvih zadužbina Nemanjića, ima poseban značaj u istoriji srpskog naroda. Sa svojom prepoznatljivom crvenom fasadom i bogatim unutrašnjim dekoracijama, manastir Žiča je ne samo duhovno mesto već i kulturno blago. Ovde su krunisani srpski vladari i on je bio sedište prve srpske arhiepiskopije.
Manastir Studenica, jedan od najznačajnijih manastira u Srbiji i pod zaštitom UNESCO-a, je simbol srpskog srednjovekovlja. Njegova monumentalna crkva, freske i prelepa priroda koja ga okružuje, čine ga jedinstvenim mestom duhovnosti i umetnosti.
Manastir Rača, smešten na obali reke Ibar, čuva dragoceni ikonostas koji je remek-delo srpske srednjovekovne umetnosti. Ovaj manastir je prepoznatljiv po svojoj arhitekturi i mirnoj atmosferi koja privlači posetioce iz celog sveta.
Manastir Gradac, smešten na obroncima Golije, oduševljava posetioce svojom netaknutom prirodom i jedinstvenom pozicijom. Ovaj biser srednjovekovne Srbije je zadužbina kraljice Jelene Anžujske, koja je u njemu i bila sahranjena. Njegova crkva, sa prelepim freskama i ikonama, predstavlja dragocenu kulturnu baštinu.
Svaki od ovih manastira ima svoju priču, svoj duh i svoj specifičan uticaj na duhovni život ljudi. Njihova prisutnost unutar Žičke eparhije čini ovaj deo Srbije posebnim, privlačnim i svetim.
Ova eparhija je takođe bila i dom mnogim istaknutim crkvenim velikodostojnicima Srpske pravoslavne crkve. Među njima se izdvaja Sveti vladika Nikolaj Velimirović, koji je 2003. godine kanonizovan. Tu su i episkop German Đorđić, kasniji srpski patrijarh, episkop Vasilije Kostić, jedan od episkopa SPC koje su najviše proganjale komunističke vlasti SFRJ, vladika Stefan Bocа, ugledni crkveni velikodostojnik i počasni doktor nauka Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta u Beogradu, i mnogi drugi.
Žička eparhija, sa svojim veličanstvenim manastirima i svetinjama, predstavlja duhovno uporište srpskog naroda i mesto gde se oseća duboka povezanost sa našom istorijom i tradicijom. Kroz posetu ovim svetinjama, posetioci imaju priliku da osete blagodet duhovnosti, mira i duše, kao i da se dive umetničkim delima koja su ostavila neizbrisiv trag u istoriji umetnosti.
Projekat sufinansiran iz budžeta grada Kraljeva.
Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
