U poslednjih nekoliko godina Smederevska Palanka je široj javnosti najviše poznata po političkim previranjima i po ekonomskom kolapsu, koji je doveo do toga da račun opštine pet godina bude u blokadi. A o razmerama tog kolapsa najbolje govori činjenica da su 2016. godine, posle dugogodišnje (što pojedinačne, što ortačke) vladavine DS i SPS, dugovi opštine, javnih preduzeća i ustanova dostigli tri milijarde dinara, odnosno oko 24 miliona evra.
Pre toga, u malo sretnija vremena, grad na Jasenici je jugoslovenskoj, pa i široj javnosti, bio poznat kao sedište GOŠE, kompanije za proizvodnju vagona, koja je decenijama bila lokomotiva koja je vukla razvoj celog jaseničkog kraja, a nakon pljačkaške privatizacije i propasti njene privrede postala lokomotiva palanačkog propadanja.
Nešto dalje u istriji, Smederevska Palanka je poznata kao zavičaj Stanoja Glavaša, najčuvenijeg hajdučkog harambaše u Srbiji krajem 18. i početkom 19. veka, koji će sa izbijanjem Prvog srpskog ustanka postati jedan od njegovih glavnih komandanata.
Kroz sve to vreme, od Glavaša do današnjih dana, ovaj grad je bio poznat i po izdašnom izvoru kvalitetne mineralne vode, koji već decenijama srpskom tržištu isporučuje kiselu vodu, koja je prvo pakovana pod nazivom „Palanački kiseljak“, a poslednjih godina pod etiketom „Karađorđe“.
To su neki najosnoviji podaci za ličnu kartu novije istorije ove šumadijske varošice.
Međutim, malo je čak i Palančana koji znaju da su se u njihvom kraju odigrali i pojedini istorijski događaji, koji prevazilaze lokalni značaj i da su na području njihove opštine pronađeni ostaci ljudskog bitisanja stari i do 7.000 godina.
U vreme kad se rimska imperija širila prema istoku, jedan od glavnih puteva od Sremske Mitrovice i Beograda, centara imperije, prema Konstantinopolju i Jerusalimu vodio je preko Palanke. Tamo gde su stali Rimljani, nastavili su Turci. U njihovo vreme kroz ovu varošicu vodio je čuveni Carigradski drum, kojim je islamska sila i ordija vekovima nadirala prema Beogradu, Beču i Budimu.
Ostalo je zapisano da je 1532. godine, u pohod na hrišćansku Evropu, ovde konačio jedan od najvećih turskih vladara sultan Sulejman Veličanstveni, zločinac koji je samo prilikom zauzimanja Šabca posekao više od 5.000 stanovnika Mačve. Palanka se tad zvala Bela Crkva, na turskom Ak-Kilise.
Godinu dana kasnije u naselju Nekudim, koje se nalazilo nedaleko od današnjeg palanačkog sela Pridvorice, despot Đurađ Branković primio je izaslanika francuskog kralja Filipa urgundijskog viteza Bertrandona.
Dve decenije pre toga, 1412. godine, despot Stefan Lazarević je u Palanci potvrdio zakon o rudarstvu, a 1428. je na istom mestu potpisao povljeu o slobodnoj trgvini između Despotovine i Dubrovačke republike.
Sredinom 17. veka turski okupatori su mestu promenili ime u Xasanpašina Palanka. Istu su 1804. godine popalili Karađorđe i Stanoje Glavaš. Pet godina kasnije, pritisnut od moćnih neprijatelja, na čelu sa Turskom a sve više ostavljan na cedilu od prijatelja, na čelu sa Rusijom, Karađorđe je u Palanci održao „Malu skupštinu“, na kojoj s donete važne odluke o nastavku oslobodilačkog ustanka protiv Osmanlija.
O životu na ovim prostorima još u „prastara“ vremena govori podatak da je u arheološkim istraživanjima koja su započeta 1968. godine otkriveno 25 lokaliteta sa ostacima naselja iz neolitskog perioda, te oruđem, oružjem i drugim predmetima koje su korišćeni u ranom, srednjem i poznom neolitu.
Posebno značajni su arheološki lokaliteti Majdan i Zmajevac, na kojima su pronađeni brojni tragovi starčevačke kulture, iz perioda oko 5.000 godina pre nove ere. Na lokalitetu Medvednjak otkriven je žrtvenik iz perioda vinčanske kulture. A koliki značaj ima taj predmet govori i podatak da je, između ostalog, izlagan u Britanskom muzeju u Londonu.
Zahvaljujući brojnim nalazištima, kasnijoj bogatoj istoriji ovog podneblja ali i pregalaštvu ljudi koji se brinu o očuvanju kulturnog nasleđa, muzej u Palanci danas čuva više od 7.000 predmeta. Među njima su i brojne novčanice, od Rimljana do danas.
Razumljivo, današnjim generacijama Palančana je ipak bliže i dragocenije kulturno nasleđe iz novije istrije. A u njemu se izdvajaju crkve i manastiri. Od brojnih svetinja, koje plene kako spoljnim izgledom, tako i svojim ikonostasima, najvažnije su
Manastir Pinosava u Kusadku, sa Crkvom Svetog arhangela Gavrila, crkva brvnara posvećena Svetom Iliji u užem gradskom području i crkva brvnara Svete Trojice u Selevcu. U pitanju su dve najveće crkve brvnare u Srbiji.
Palančani smatraju da i ta činjenica govori o snazi nacionalne svesti njih i njihovih predaka.
